Kara śmierci towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Przez tysiące lat była wymierzana – w różnych, najbardziej wymyślnych i okrutnych formach – we wszystkich epokach, cywilizacjach i społecznościach. Jest to także w dziejach ludzkości, z racji swojej nieodwracalności, kara najbardziej kontrowersyjna. Także aktualnie, kiedy wiele obszarów cywilizacyjnych świata wykluczyło karę śmierci z katalogu prawa, ma ona swoich zagorzałych zwolenników. Pogląd, że najbardziej niebezpiecznych i szczególnie bestialskich zbrodniarzy powinno się traktować najsurowiej, należy skonfrontować z doświadczeniem historii, gdzie stosowanie kary śmierci nie wpływało z reguły znacząco na spadek liczby najcięższych przestępstw.Oprócz najbardziej kompletnego zestawienia w polskiej literaturze postaci przestępców skazanych na karę śmierci w Polsce po 1945 r., Jerzy Kirzyński, długoletni dziennikarz kryminalny, m.in. były rzecznik Komendanta Głównego Policji, szczegółowo przedstawia okoliczności popełnionych czynów i historyczne konteksty zbrodni, włączając do tego setki nieznanych dotąd informacji i szczegółów. Autor na opracowanie tej książki (534 strony!) poświęcił kilka lat benedyktyńskiej pracy w archiwach policji, sądów, prokuratur i Służby Więziennej. Niewątpliwą wartością książki są bardzo często przywoływane oryginalne dokumenty, odnoszące się do działań wymiaru sprawiedliwości, sądów, a skończywszy na opisie próśb o łaskę oraz ostatnich życzeń skazańców i okoliczności wykonywanych wyroków śmierci.Alfabet zbrodni. Wyroki śmierci wykonane w Polsce po 1945 roku to lektura bez wątpienia niełatwa. Za opisami zdarzeń, postaci sprawców, urzędowymi dokumentami, kryje się natężenie zła przewyższające horrory Stephena Kinga. Jest to także książka pobudzająca do refleksji, zarówno co do motywów i pobudek ludzi, skłonnych do popełnienia tak okrutnych zbrodni, jak i bezwzględnej machiny sprawiedliwości państwa, w której za suchymi formularzami i notatkami służbowymi każdorazowo kryje się zinstytucjonalizowana śmierć zadana jednemu, konkretnemu człowiekowi. To bardzo mocna i mrożąca krew w żyłach książka, którą zdecydowanie warto przeczytać.

Akcja utworu rozgrywa się nad jeziorem Gopło, w czasach fikcyjnych za panowania króla Popiela III. Balladyna, opanowana żądzą władzy, osiąga ją popełniając wiele zbrodni. Na koniec ginie uderzona piorunem. W myśl ludowej moralności: wina musi pociągać karę. Przesłanie utworu jest potwierdzeniem ludowej mądrości: nie ma winy bez kary.

Stefan Dąmbski, tytułowy egzekutor, trafił do oddziału AK w 1942 jako 17-latek. Przydzielono mu zadanie likwidacji Niemców i konfidentów. Po zajęciu Rzeszowszczyzny przez Sowietów Dąmbski kontynuował działalność konspiracyjną - wykonywał wyroki na przedstawicielach nowej władzy, a także brał udział w akcjach przeciwko Ukraińcom. Opisując te wydarzenia, autor pokazuje zarazem, w jaki sposób - będąc nastolatkiem - nauczył się zabijać i jak to się stało, że polubił to zajęcie. Egzekutor jest więc nie tylko opowieścią z życia partyzanta, ale przede wszystkim studium spustoszenia, jakie w człowieku sieje wojna - nawet, jeśli walczy on po "słusznej" stronie, w obronie ojczyzny. Swoje wspomnienia Dąmbski spisywał pod koniec życia, zdobywając się na niezwykle szczere i przejmujące wyznanie.

Oparta na prawdziwych wydarzeniach opowieść o mieszkankach maleńkiej wyspy na północy Norwegii, gdzie 91 osób zostało spalonych na stosie za czary i obcowanie z szatanem, gdzie mężczyźni urządzili polowanie na kobiety, a największym i najczęściej jedynym grzechem było posiadanie własnego zdania i silnego charakteru. Zima, rok 1617. Morze zabiera ze sobą czterdziestu rybaków z Vardo - wszystkich mężczyzn z osady. Mieszkanki wyspy biorą się do ciężkiej pracy, od której zależy ich przetrwanie. Kobiety rozplątują rybackie sieci swoich braci, wypływają na połów łodziami ojców, oprawiają ciężkie skóry reniferów, walczą z bezlitosną przyrodą. Wkrótce przyjdzie im walczyć z czymś jeszcze. Sława komisarza Absaloma Corneta, wytrawnego tropiciela zła i bezbożności, bezlitosnego łowcy czarownic, wyprzedza jego przybycie na wyspę. Niewiele trzeba, żeby zostać posądzoną o czary.

"Z zimną krwią" to pionierska próba nowego pisarstwa, dokument zbrodni popełnionej przez dwóch recydywistów na czteroosobowej rodzinie farmera z Kansas. Wydarzenie to zostało szczegółowo opisane, podobnie jak śledztwo, pościg za mordercami, proces i zachowanie przestępców w sądzie i więzieniu aż po egzekucję. Capote po mistrzowsku przedstawia godny Ajschylosa motyw zbrodni i kary, zmuszając czytelnika do refleksji na temat źródeł zła. Z zimną krwią to arcydzieło, obok którego nie można przejść obojętnie.

Niezwykła, dramatyczna opowieść człowieka niesłusznie skazanego na karę śmierci. Trafił do celi śmierci, w której spędził niemal osiemnaście lat ze świadomością , że w każdej chwili wyrok może być wykonany.

Po latach w obliczu nowych dowodów on i jego dwóch współoskarżonych kolegów wyszło z więzienia. W kampanii na rzecz ich uwolnienia wzięło udział wiele znanych postaci.